یادداشت-شهزاد بهادری _گاهی ورق زدن تقویم روی میز، فقط یادآور گذر روزها نیست، بلکه آینه‌ای می‌شود که ما را به فردا می‌برد. چشمم به ۹ مهر افتاد؛ روز جهانی سالمندان. روزی که شاید اگر عمر یاری کند، دو دهه دیگر من هم در شمارشان باشم. در جهان امروز، کشورهایی که رفاه، درمان، فرهنگ و اقتصاد مردم‌شان را با معیارهای دقیق می‌سنجند، باور دارند که سالمندان نه فقط گذشتگان، بلکه تقویم زنده یک ملت‌اند. آنها با چین و چروک‌هایشان برگ‌برگ تاریخ را ورق زده‌اند؛ کتابی نانوشته‌اند با هزاران صفحه روایت ناگفته. بودن‌شان در هر جمع و محفلی، فانوس راه نسل جوان است.
روز سالمند بهانه‌ای است برای دست‌بوسی زنان و مردانی که دیروز، ستون‌های محکم این سرزمین را در هر مسئولیت و جایگاهی بنا کردند. یادآوری این نکته که سالمندان، تنها صاحبان خانه‌های قدیمی نیستند؛ بلکه ستون‌های استوار فردای کشورند.
_جایگاه سالمندان در فرهنگ ایرانی در فرهنگ ایرانی، همواره ریش‌سفیدها چراغ محفل بوده‌اند. گره‌گشای اختلاف‌ها، داورهای بی‌قانون و مرهم زخم‌های پنهان. از قهوه‌خانه‌ها تا کنار تنور نانوایی، از حیاط‌های خشتی تا باغچه‌های کوچک، صدای‌شان روایتگر راه و رسم زندگی بود و امروز هم اگر به سراغشان برویم، همان نگاه مهربان و صبور را پشت چشم‌های خسته می‌یابیم.
_چالش‌های امروز سالمندان اما سالمندی امروز دیگر شبیه گذشته نیست. بسیاری از آنان که دست‌های پینه‌بسته‌شان گواه سال‌ها رنج است، اکنون در برابر حقوق بازنشستگی ناچیز و هزینه‌های سنگین درمان کمر خم کرده‌اند. تنهایی، بیماری خاموش این نسل است؛ خانه‌هایی که زمانی پر از خنده و هیاهو بود، امروز در سکوتی سنگین فرو رفته‌اند و این درد کمتر از درد استخوان‌ها و مفاصل نیست.
_نیازها و خواسته‌ها سالمند فقط نان و دارو نمی‌خواهد؛ او نیاز به دیده شدن دارد. دلش می‌خواهد هنوز شنیده شود، هنوز بخندد و حضورش ارزشمند دانسته شود. گاهی یک فنجان چای ساده و چند دقیقه هم‌صحبتی، بیشتر از صدها قرص و دارو تسکین‌بخش است.
_راهکار و نگاه تازه روز سالمند فقط نباید به مراسم و شعار خلاصه شود؛ فرصتی است برای بازاندیشی. خانواده‌ها باید به یاد بیاورند که روزی خودشان نیز در این جایگاه خواهند نشست. دولت باید یاری‌گر این قشر باشد و جامعه مدنی دست‌های فراموش‌شده آنان را دوباره بفشارد.
_سالمندی فعال باید باور کنیم سالمندی پایان خط نیست؛ بلکه آغاز فصلی تازه است. سالمند می‌تواند معلمی باشد که درس زندگی می‌دهد، هنرمندی که دوباره رنگ و قلم را برمی‌دارد یا باغبانی که نهال تازه می‌نشاند. درخت هرچه ریشه‌دارتر باشد، سایه‌اش گسترده‌تر خواهد شد.
_نمونه‌های الهام‌بخش چه زیباست دیدن کسانی که در هفتاد یا هشتاد سالگی همچنان می‌نویسند، خلق می‌کنند و زندگی می‌سازند. آنها به ما می‌آموزند که سن تنها عددی روی شناسنامه است؛ مهم، شعله‌ای‌ست که در دل روشن مانده است. بی‌تردید روز سالمند فرصتی است برای بالا آوردن سر، نگاهی دوباره انداختن و گفتن این جمله: «ما هنوز به تجربه و عشق شما نیاز داریم.»
سالمندان آینه‌اند؛ اگر امروز به آنان لبخند بزنیم، فردا تصویر خودمان در همان آینه روشن‌تر و زیباتر خواهد بود.
