قانون مالیاتهای مستقیم در سال ۱۳۶۶ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد. در سال‌های بعد سازمان امور مالیاتی به‌منظور تشویق مؤدیان به پرداخت مالیات، اقدام به تعیین طرح‌های تشویقی و جرایم مالیاتی کرده است. در اصلاحات سال ۱۳۹۴ تبصره ماده ۱۰۰ مالیاتهای مستقیم از سوی سازمان امور مالیات کشور اعلام شد که به‌موجب آن بعضی از صاحبان مشاغل از ارائه مدارک و دفاتر مالی و ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی معاف می‌شوند.
تبصره ماده ۱۰۰ مالیاتهای مستقیم چیست؟
تبصره ماده ۱۰۰ به زبان ساده یکی از مشوق‌های مالیاتی است که سازمان امور مالیاتی کشور برای تشویق مؤدیان به پرداخت مالیات در نظر گرفته است. مطابق با تبصره ماده ۱۰۰، چنانچه مجموع فروش سالیانه صاحبان مشاغل تا ۱۵۰ برابر سقف معافیت مالیاتی موضوع ماده ۸۴ باشد، از ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی معاف خواهند شد. البته ذکر این نکته ضروری است که برای برخورداری از مزایای تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم باید تا پایان خرداد، نسبت به ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی سال قبل و ارائه دفاتر و مدارک مالی به اداره مالیات اقدام کنید.
مهلت استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات مستقیم
مهلت زمانی استفاده از تسهیلات تبصره ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم برای عملکرد هر سال مالی تا ۳۱ خرداد ماه سال بعد است.
از همین رو کلیه صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی موظف به ثبت‌نام و ارسال صورتحساب الکترونیکی در سامانه مؤدیان مالیاتی هستند. تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم هر ساله توسط سازمان امور مالیاتی برای صاحبان مشاغل و بعضی از گروه‌های شغلی در نظر گرفته می‌شود و سقف آن در هر سال با سال‌های قبل متفاوت است. از دو طریق می‌توان اظهارنامه خود را تکمیل ارسال کرد: ارسال اظهارنامه یا تبصره ماده ۱۰۰.
مرور بر تغییرات تبصره ماده ۱۰۰ در سال ۱۴۰۳:
سقف تبصره ماده ۱۰۰ سال ۱۴۰۳
با قانون بودجه سال ۱۴۰۳، سقف تبصره ماده ۱۰۰ سال ۱۴۰۳ معادل ۱۸۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال یا ۱۸ میلیارد تومان برای مؤدیان اشخاص حقیقی گروه اول، دوم و سوم در نظر گرفته شده است.
نحوه محاسبه ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم سال ۱۴۰۳
مبلغ مالیات تعیین شده براساس فرم تبصره ۱۰۰ به صورت مقطوع بوده و سود و زیان مؤدی تاثیری بر مبلغ مالیات تعیین شده ندارد و صرفا براساس میزان فروش و تراکنشهای بانکی درآمدی محاسبه می‌شود و به صورت یک مبلغ ثابت به مؤدی پیشنهاد می‌شود که در صورت میل با آن موافقت کرده و در غیر این‌صورت مؤدی میتواند از آن خودداری کرده و اظهارنامه مالیاتی خود را برای سازمان امور مالیاتی ارسال کند.
جزئیات محاسبه مالیات براساس فرم ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم معمولا از سمت سازمان امور مالیاتی اعلام نمیشود؛ اما قاعده کلی به شرح زیر است:
- سود مشمول مالیات =ضریب سود فعالیت × خدمات ÷ مبلغ فروش
- ماخذ مالیاتی =معافیت سالانه مشاغل – سود مشمول مالیات
- مبلغ مالیات =نرخ مالیات صاحبان مشاغل × ماخذ مالیاتی
ضریب سود فعالیت برای کسب و کارهای مختلف و مشاغل گوناگون ضرایب و درصدهای متفاوتی هستند که سالانه توسط سازمان امور مالیاتی کل کشور تعیین می‌شود.
چه کسانی می‌توانند از تبصره ماده ۱۰۰ استفاده کنند؟
کلیه صاحبان مشاغلی که مجموع فروش محصولات یا عرضه خدماتشان در سال قبل حداکثر ۱۵۰ برابر سقف معافیت مالیاتی (۱۸۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال) باشد، مشمول تبصره ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۴۰۳ خواهند‌شد. البته شرط بهره‌مندی از مزایای این مشوق مالیاتی بارگذاری فرم مالیات مقطوع در درگاه خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی است.
مشمولان تبصره ماده ۱۰۰ مالیاتهای مستقیم از نگهداری اسناد و مدارک موضوع این قانون و تسلیم اظهارنامه عملکرد معاف خواهند شد. به یاد داشته باشید که یکی از شروط بهره‌مندی از مزایای تبصره تشویق مالیاتی، پرداخت کامل مالیات در سال‌های گذشته و نداشتن بدهی است.
مؤدیان مالیاتی که قصد بهره‌مندی از مزایای تبصره ماده ۱۰۰ مالیات مستقیم را دارند، باید شرایط لازم برای ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی را داشته باشند. در ادامه شرایط استفاده از این مشوق مالیاتی را برایتان بیان می‌کنیم:
- اولین شرط بهره‌مندی از مزایای تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم ۱۴۰۳ این است که مجموع فروش کالا و خدمات در سال ۱۴۰۲ باید حداکثر ۱۵۰ برابر سقف معافیت مالیاتی (۱۸ میلیارد تومان) باشد.
- مؤدیان مالی مشمول تبصره ماده ۱۰۰ باید مالیات سال گذشته خود را به‌طور مقطوع تعیین و پرداخت کرده باشند یا برگ تشخیص صادره از سازمان امور مالیاتی مورد قبول مؤدی باشد.
- ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی تبصره ماده ۱۰۰ و همچنین درخواست استفاده از این تبصره باید تا پایان مهلت ثبت‌نام اظهارنامه مالیاتی در سامانه مربوطه ثبت و برای سازمان امور مالیاتی ارسال شده باشد.